طرح پژوهشی بررسی وضع زناشویی جمعیت کشور در سرشماریهای عمومی نفوس و مسکن توسط مرکز آمار ایران منتشر شد. بیشترین درصد ازدواج در استان های اردبیل و خراسان شمالی و کمترین در استان تهران ثبت شده است. بیشترین درصد طلاق در استان تهران و کمترین در استان سیستان و بلوچستان ثبت شده است. میزان طلاق در سالهای ۱۳۸۵-۱۳۸۰ نسبت به ۱۳۹۰-۱۳۸۵ کندتر بوده است.
امروزه تحولات ازدواج بواسطه تغییر دیدگاه بشر نسبت به این موضوع و بی توجهی به خانواده بعنوان بنیادی ترین نهاد اجتماعی ، نابسامانی هایی را نصیب جوامع بشری کرده است. بر این اساس تحلیل های مربوط به وضع زناشویی (که با ازدواج توسعه می یابد و طلاق که بنیاد خانواده را تهدید میکند) حائز اهمیت فراوان است.
پژوهشکده آمار ، طرح پژوهشی بررسی وضع زناشویی جمعیت کشور در ۲ سرشماری سالهای ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰ را منتشر کرده است.
شاخص درصد افراد بالای ۱۰ ساله که حداقل یک بار ازدواج کرده اند :
تا سال ۱۳۷۵ روندی کاهشی داشته است ولی طی سالهای ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰ با روندی معکوس نسبت به سال ۱۳۷۵ افزایشی بوده است. این شاخص برای مردان در دو سرشماری اخیر از ۵۶.۱% به ۶۱.۷% و برای زنان از ۶۴.۱% به ۶۹.۸% افزایش یافته است. بالاترین درصد مردان ، در دو استان مازندران و خوزستان (۶۶%) و بالاترین درصد زنان در استان یزد (۷۴.۶%) بوده است.
در سال ۱۳۹۰، ۳۷.۸% از مردان مناطق شهری و ۳۸.۶% از مردان نقاط روستایی کل کشور هرگز ازدواج نکرده بوده اند. این نسبت در مورد زنان مناطق شهری و روستایی به ترتیب ۳۰ و ۳۰.۵% بوده است.
میانگین سن در اولین ازدواج مردان طی ۵۰ سال اخیر با افت و خیزهایی همراه بوده است به طوری که این شاخص در سال ۱۳۳۵، ۲۴.۹ و در سال ۱۳۹۰، ۲۶.۷ سالگی بوده است. اما این شاخص برای زنان افزایش چشمگیری داشته است به طوری که از ۱۹ سالگی در سال ۱۳۳۵ به ۲۳.۴ سالگی در سال ۱۳۹۰ رسیده است. همچنین افزایش سریع تر سن ازدواج زنان نسبت به مردان باعث کاهش فاصله سنی زوجین شده است.
طی سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ ، آمار ازدواج و طلاق افزایش یافته است بطوری که میزان ازدواج از ۹.۸ در هزار در سال ۱۳۸۰ به ۱۱.۶۴ در هزار در سال ۱۳۹۰ رسیده است. در حالیکه میزان طلاق از ۹۳ در هزار در سال ۱۳۸۰ به ۱.۹ در هزار در سال ۱۳۹۰ رسیده است و شتاب میزان طلاق در دوره ۵ ساله اول ۱۳۸۵-۱۳۸۰ نسبت به دوره ۵ ساله ۱۳۹۰-۱۳۸۵ کندتر بوده است.
در سال ۱۳۹۰ بیشترین میزان ازدواج در کل کشور به ترتیب به استانهای اردبیل و خراسان شمالی با رقم ۱۵ در هزار و کمترین مقدار در کل کشور به استان تهران با رقم ۸.۴ در هزار تعلق دارد. بیشترین میزان طلاق در کل کشور به استان تهران با رقم ۲.۶ در هزار و کم ترین مقدار مربوط به استان سیستان و بلوچستان با رقم ۰.۶ در هزار تعلق دارد.
در تمام استانهای کشور و در تمام گروههای سنی ، درصد زنان بی همسر بر اثر طلاق افزایش یافته است. این افزایش در برخی استانها نظیر آذربایجان شرقی ، اردبیل ، تهران ، خراسان رضوی ، سمنان و مرکزی از شدت زیادی برخوردار بوده است. همچنین درصد زنان بی همسر بر اثر طلاق در تمام گروههای سنی استان یزد نسبت به استانهای دیگر پایین تر است.
منبع : خبرگزاری مهر (با اصلاحات عروس ایرانی)